Zeven barmhartigheden

-







Vrijdag en zaterdag 26 en 27 september 2008 nam ik deel aan een internationale oecumenische conferentie in Arnhem, met mensen uit 7 Europese landen. Het ging over de zeven barmhartigheden. Welke zijn dat?

1. hongerigen spijzen
2. dorstigen te drinken geven
3. vreemdelingen onderdak bieden
4. de naakten kleden
5. de zieken verzorgen
6. gevangenen bezoeken
7. de doden begraven (later toegevoegd)

Ze worden ook wel ontleend aan Matt. 25,35-36.

Deze barmhartigheden of werken van barmhartigheid hebben direct te maken met leven en met samenleven, en zelfs met de dood. Er vallen immers beslissingen, bij elk werk van barmhartigheid.

In het Rijksmuseum in Amsterdam hangt het beroemdste schilderij op dit gebied; het is in 1504 geschilderd door de Meester van Alkmaar, voor de Grote Kerk aldaar. In een heel groot eikenhouten frame zijn naast elkaar op zeven panelen de zeven werken van barmhartigheid uitgebeeld. Naar mijn idee is het wel bijna drie meter breed en 60 cm. hoog.

Aan het begin van de conferentie was er een lezing door deken Henk Janssen uit Arnhem, over liefdadigheid, barmhartigheid en gerechtigheid.

In het kader van Liefdadigheid kunnen we iets van onze overvloed afstaan aan een behoeftige; maar met onszelf gebeurt er dan niks; ons leven verandert er niet door.

In het kader van Barmhartigheid is er sprake van engagement, van persoonlijke betrokkenheid bij de nood van mensen. Dan word je flink geraakt en gebeurt er met jezelf ook iets. je geeft zelf iets prijs, je ziet zelf ergens van af omwille van die ander.

Bij Gerechtigheid gaat het om zaken van het recht, en minder om mededogen. Dan is er sprake van inzet om de structuren veranderd te krijgen, opdat mensen aan hun recht kunnen geraken.

We kennen allemaal wel het gevoel dat de problemen in de wereld zo groot zijn en zo vermoeiend. Een gevoel van machteloosheid drukt ons dan terneer. Op de conferentie hoorden we echter van elkaar, dat er wel degelijk heel veel mogelijk is en dat je best iets kunt bereiken! Ik loop de werken van barmhartigheid even langs.

1. en 2. Hongerigen spijzen en dorstigen laven. Ze zijn op bezoek geweest bij de Voedselbank Arnhem. Die stelt zichten doel verspilling van levensmiddelen tegen te gaan door armen daarmee te helpen.
We hebben ook gegeten in het Kruispunt, de huiskamer voor drugsgebruikers en daklozen in de Spoorstraat in Arnhem (gebouw ‘Kom en Zie’, van de Geref. Kerk).

3. Vreemdelingen onderdak bieden: de delegatie uit Gera liet zien hoe ze een jongerencentrum runnen voor kinderen van Wolga-Duitsers, die na 1989 naar Duitsland kwamen. Die spreken vaak alleen maar Russisch en integreren moeilijk. Er wordt hen veel aangeboden door dat centrum, en veel gebeurt samen met gehandicapte jongeren – en dat gaat góed! Verder is er grote participatie van kerkmensen in Vluchtelingenwerk en Noodopvang voor asielzoekers, hier in Nederland.

4. Naakten kleden: de delegatie uit Boedapest vertelde over het verstrekken van kleding aan zigeunerkinderen, die in vodden op straat lopen en niet naar school gaan. Ook krijgen ze onderwijsmaterialen (schriftjes, pennen en potloden). Zonder dat kunnen ze niet naar school. Ook worden de ouders bezocht vanuit de kerken.

5. Zieken verzorgen: de ervaring is dat dat in de ziekenhuizen te technisch en te weinig mensgericht gebeurt. Vrijwilligers helpen mee aan menselijke verzorging in bv. hospices. Ook drugsboot De Boei kun je als ziekenopvang zien.

6. Gevangenen bezoeken: de delegatie uit Croydon vertelde hoe de kerken zich daar inzetten tegen de slavenhandel, de handel in jonge, Oost-Europese vrouwen voor de seksindustrie. Men wil de samenleving bewust maken van deze slavernij en gevangenhouding; de handel wil men bestrijden; vrouwen die het lukt eruit weg te vluchten, worden opgevangen en juridisch geholpen; men zet zich in voor een wet die het gebruik maken van diensten van deze slavernij tot een misdrijf verklaart.

7. Doden begraven: dat wordt overal met liefde en respect gedaan. Maar het zou mooi zijn als er bv. in Velp ook een gedenkplek voor doodgeboren kinderen zou komen, en voor kinderen die kort na de geboorte overleden. Ze mogen een naam hebben en een plek in ons midden.

Wanneer je zo naar elkaar omziet, zegt de Eeuwige (Jesaja 58,6-10), dan breekt je licht door als de dageraad, dan zal je licht in het donker schijnen, je duisternis wordt als het licht van het middaguur....
-