Tante Anna en de brokken

-













In de Herenstraat was de grutterij van Treurniet; daar hoorde ook een oude, afgeknotte molen bij, waar vroeger natuurlijk van alles werd gemalen. Nu werden er grote zakken bietenpulp in opgeslagen. Dat was droog spul, licht van gewicht. Omdat die zakken zo groot waren, kon je er prachtig mee stapelen. In die oude molen bouwden we dan hele forten met gangen erin en kijkgaten. Je was dan echt even in een andere wereld.
Het complex was tussen de Kerkstraat en de sloot, die tussen de grutterij en bakker van Velzen liep. Op de foto heb je zicht op de bakkerswinkel van van Velzen; links zie je de in staat van afbraak zijnde grutterij, met daarachter de afgeknotte molen. Die zat helemaal onder de klimop. Later werd die molen afgebroken en verdween er een hele wereld.
De grutterswinkel was aan de straat. Daar kon je bonen, erwten, havermout, tarwe en nog veel meer kopen. Het lag allemaal achter de toonbank in grote houten bakken, waar het met een houten schep uitgeschept werd in een grauwbruine papieren zak. Die toon-bank was van prachtig gelakt hout, met een heel diepe glans.
Als je vanaf de straat binnenkwam, klonk er een belletje. Het was een hele grote ruimte; ik denk dat het een soort schuur bij de molen was geweest. Links was dan de toonbank met daarachter de grutterswaren; daar was ok ergens de huiskamer, waar tante Anna woonde. Rechts waren wat hokjes en een keuken. Maar het mooiste was dat je daar een wasstoep had, waar je dus binnendoor bij kon komen. Dan zat je ineens aan het water, in een andere wereld! Misschien werden daar vroeger ook de zakken gemalen koren ingeladen in het schip.
Maar het allermooiste was de woensdagmiddag. Als om 12 uur de school uitging, renden we de Kerkstraat uit naar de Herenstraat, naar tante Anna. Die stond dan in de grutterij op ons te wachten met blikken vol brokken. Boterbrokken, dus. Die bakte ze zelf. Ze waren donkerbruin en smaakten verrukkelijk! Als je achteraan in de rij stond, kon je pech hebben of geluk: of de brokken waren op, en dan kreeg je wat anders , of je kreeg een handvol stukjes – heerlijk! Elk schoolkind dat dat wilde, kon daar een lekkere brok halen. De rijen stonden tot op de straat. Een van mijn zoetste jeugdherinneringen! Het gaf een diepe verbondenheid: het gevoel samen met de anderen deel uit te maken van een zalig systeem….
-